ပန္ေလာရြာ

...။  ရွမ္း လူမ်ိဳးမ်ား...။<http://shanhistory.blogspot.com/2009/07/blog-post_27.html>  *တိုင္းေမာဝ္*(Tai Mao)  ေရႊလီျမစ္ကို ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားက နမ့္ေမာဝ္ (Nam Mao) ဟုေခၚသည္။  ထိုျမစ္ဝွမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေနထိုင္ေသာ ရွမ္းမ်ားကို တိုင္းေမာဝ္ (ေမာရွမ္း)  ဟုေခၚသည္။ တိုင္းေမာဝ္တို႔သည္ တာပိန္ျမစ္ဝွမ္းတြင္လည္း ေနထိုင္ၾကသည္။ ေအဒီ ၁၂၃၅  ခုႏွစ္ နန္ေခ်ာင္းႏိုင္ငံေတာ္ၾကီး ပ်က္စီးခဲ့ရျပီးေနာက္ တိုင္း (ရွမ္း)  လူမ်ိဳးတို႔သည္ အာရွအေရွေတာင္ဘက္သို႔ အစုလိုက္ဝင္ေရာက္ေနထိုင္လာၾကသည္။  မဲေခါင္ျမစ္၊ မဲနမ္ျမစ္၊ သံလြင္ျမစ္၊ ေရႊလီျမစ္၊ ဧရာဝတီျမစ္၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္၊  ျဗဟၼပုၾတျမစ္ အတိုင္းစုန္ဆင္း၍ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ရန္ လြယ္ကူေသာ ေနရာမ်ားတြင္  အေျခခ်ေနထိုင္ၿပီး အိုးအိမ္ၿမိဳ႕ရြာမ်ား တည္ေထာင္ၾကသည္။ ေအဒီ ၁၂-၁၃ ရာစုတြင္  တိုင္းေမာဝ္မ်ားသည္ ေမာအင္ပါယာ (Mao Empire) ကိုတည္ေထာင္ခဲ့သည္။ တိုင္းတုမ္း၊  တိုင္းဝမ္း ၊တိုင္းခြမ္၊ တိုင္းဆာ တို႔သည္လည္း  တိုင္းေမာဝ္းလူမ်ိဳးမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ၄င္းတို႔သည္ နန္ေခ်ာင္မင္းဆက္ကို  တည္ေထာင္ေသာ ရွမ္းအုပ္စုမ်ားျဖစ္သည္။ တရုတ္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္  အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပဋိပကၡျဖစ္ေသာ္လည္း ၾကံၾကံခံ၍  ခုခံတိုက္ခိုက္ခဲ့သျဖင္ယင္းတို႔ကို တိုင္းေခဟုေခၚသည္။ ရွမ္းေျခာက္ျပည္ေတာင္စု  ဟုလဲေခၚသည္။ ေအဒီ ၁၂၃၅ ခု တြင္ ေမာရွမ္းတို႔သည္ မြန္ဂိုတို႔ကို  ခုခံတိုက္ခိုက္ျခင္းမရွိပဲ ေျပလည္ေအာင္ ဆက္ဆံခဲသျဖင့္ ေမာအင္ပါယာ  မပ်က္စီးခဲ့ေပ။  ရွမ္းႀကီး (ခ) တိုင္းလံု (ခ) တိုင္းယိုင္  ရွမ္းႀကီးတို႔သည္ ရွမ္းျပည္နယ္ အႏွံ႔အျပားတြင္လည္းေကာင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊  ကယားျပည္နယ္တို႔တြင္လည္းေကာင္း ေနထိုင္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ရွမ္းၾကာ ဗမာျဖစ္  ဆို႔သည့္အတိုင္း ရွမ္းမ်ားသည္ ဗမာ ျဖစ္ကုန္ၾကသည္လဲရွိသည္။ ရွမ္းႀကီးတို႔သည္  အိုက္ေလာဝ္ Ai-Lao တို႔ျဖစ္ၾကၿပီး လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင္ခန္႔က  တရုတ္တို႔ကို စစ္ရွံဳးၿပီး သံလြင္ျမစ္၊ ဧရာဝတီျမစ္အတိုင္း  စုန္ဆင္းလာခဲ့သူမ်ားျဖစ္သည္။ နန္ေခ်ာင္းေခတ္တြင္ ရွမ္းႀကီးတို႔သည္ မိန္းမင္းဆက္  Mong Dynasty မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး နန္ေခ်ာင္းထီးနန္းကို စိုက္ထူခဲၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။  လံုႏိုင္ငံေတာ္မွ လာေသာ ရွမ္းမ်ားျဖစ္သျဖင့္ တိုင္းလံု (ရွမ္းႀကီး) ဟုေခၚသည္။  လံု သည္ ရွမ္းစကားတြင္ ႀကီးသည္ဟုအဓိပၸာယ္ရသည္။ ယိုင္ သည္လဲ  ႀကီးသည္ဟုအဓီပၸာယ္ရသျဖင့္ ရွမ္းႀကီးကို တုိင္းယိုင္ဟုလဲေခၚသည္။  *တိုင္းလူး (ဆစ္ေဆာင္ပန္းနား)*  ဆစ္ေဆာင္ပန္းနား ေဒသသည္ ေတာင္ဘက္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ (ျမန္မာ)၊ အေရွ႕ဘက္တြင္  ေလာႏိုင္ငံ၊ အေနာက္ဘက္တြင္ ယူနန္နယ္ႏွင့္စပ္လွက္ရွိၿပီး တရုတ္ျပည္၏  ေတာင္ပိုင္းတြင္ရွိသည္။ ဆစ္ေဆာင္ပန္းနားေဒသတြင္ ေနထိုင္ေသာရွမ္းမ်ားကို  တိုင္းလူး (လူးရွမ္း) ဟုေခၚသည္။ ဆစ္ေဆာင္ပန္းနားသည္ လူးရွမ္းတို႔၏  တိုင္းျပည္ျဖစ္ၿပီး "ဆယ္ႏွစ္ျပည္ေထာင္တိုင္းျပည္" ဟုအဓိပၸာယ္ရသည္။ ထိုကဲသို႔  ဆယ္ႏွစ္ျပည္ေထာင္ အုပ္ခ်ဳေရးစနစ္သည္ ေရွးေခတ္ ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႔၏  အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္ရွိ ရွမ္းတို႔သည္လဲ ေအဒီ ၉၅၇ ခုတြင္  ကေမာၻဒီးယားမွ "တိုင္းခိုရတ္" (ခိုရတ္ရွမ္း) တို႔ထံမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ ကိုယူ၍  (၁၂) ျပည္ေထာင္စနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ့ၾကသည္။  ဘုရင့္ေနာင္လက္ထက္သို႔ေရာက္ေသာအခါ (၉) ျပည္ေထာင္စနစ္ျဖင့္ တိုင္းျပည္ကို  စီမခန္႔ခြဲသည္ကို ေတြရသည္။ မဲေခါင္ျမစ္ အေနာက္ဘက္တြင္ (၁၂) ၿမိဳ႕၊ အေရွ႕ဘက္တြင္  (၁) ၿမိဳ႕ရွိသည္။ "ဆစ္ေဆာင္" သည္ (၁၂) ဟုအဓိပၸာယ္ရွိသည္။ ငါးၿမိဳမွ ဆယ္ၿမိဳ႕  ရွိေသာေဒသကို "တစ္ပန္းနား" ဟုေခၚသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ "ပန္း" သည္  ရွစ္ဆယ္ျဖစ္ၿပီး "နား" သည္ လယ္ ျဖစ္သည္။တိုင္းလူးမ်ားကို တရုတ္တို႔က ပါးယီ Pa  Yi ဟုေခၚသည္။ လူးရွမ္းမ်ားသည္ က်ိဳင္းတံုေဒသ၊ လမ္းပြန္ေဒသ၊ က်ိဳန္းဟိုင္းေဒသ၊  ေလာႏိုင္ငံအတြင္းပိုင္း နမ့္ဦးေဒသ၊ ေလာႏိုင္ငံရွိ မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္း  တစ္ေလွ်ာက္မွ စီထန္ထရြန္ Si Tan Dorn ကၽြန္းစုေလးေထာင္ အထိေနထိုင္ၾကသည္။ ေအဒီ  ၁၉၁၈ ခုတြင္ တရုတ္ျပည္အတြင္၌ လူးရွမ္းဦးေရ ၃၅၀,၀၀၀ ဦး၊ က်ိဳင္းတံုေဒသတြင္  ၅၀၀,၀၀၀ ဦး၊ ေလာႏိုင္ငံႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ၇၅၀,၀၀၀ ဦးရွိသည္။  ဆစ္ေဆာင္ပန္းနား၏ ၿမိဳ႕ေတာ္သည္ က်ိဳင္းဟုန္ (Chieng Rung = အာရံုဦးၿမိဳ႕ေတာ္)  ျဖစ္သည္။ ဆစ္ေဆာင္ပန္းနားေဒသသည္ မူလက ျမန္မာျပည္ရွိ ရွမ္းလူၿမိဳးမ်ားႏွင့္  အတူရွိခဲ့ၿပီး ေအဒီ ၁၈၇၄ ခုတြင္ က်ိဳင္းတံုေစာ္ဘြားႏွင့္ ျမန္မာဘုရင္တပ္မ်ားက  သြားေရာက္တိုက္ခိုက္သျဖင့္ လူးရွမ္းမ်ားက တရုတ္တို႔ကို အကူအညီေတာင္းခဲ့သည္။  ေနာက္ပိုင္းတြင္ တရုတ္တို႔ႏွင့္သာ အဆက္အသြယ္မ်ားခဲ့သည္။ ေအဒီ ၁၈၉၂ ခုတြင္  အဂၤလိပ္တို႔က ဆစ္ေဆာင္ပန္းနားေဒသကို တရုတ္ျပည္သို႔ ခြဲေပးခဲ့သည္။ လူးရွမ္းတို႔၏  သမိုင္းဝင္ၿမိဳေတာ္မ်ားက သံုးၿမိဳ႕ရွိသည္။ ၎တို႔မွာ က်ိဳင္းတံု (ျမန္မာ)၊  မိန္းလ်ဲန္း (တရုတ္)၊ က်ိဳင္းဟုန္႔ (တရုတ္) တို႔ျဖစ္သည္။ လူးရွမ္းမ်ားသည္ ေအဒီ  ၁၃ ရာစုတြင္ က်ိဳင္းတံုမွ တဆင့္ ဗုဒၶဘာသာ (ေထရဝါဒ) ကိုစတင္ရရွိခဲ့သည္။  နတ္ကိုးကြယ္သူတခ်ိဳ႕လည္း ရွိေနေသးသည္။ ႏွစ္သစ္ေရာက္လွ်င္ ဝက္ျဖင့္နတ္ကို  ပူေဇာ္ၾကသည္ကို ေတြရသည္။  *မွတ္ခ်က္။ ။အရွင္သုခမိႏၵ (တန္႔ယန္း) ၏ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈႏွင့္  ဓေလ့ထံုးစံမ်ား စာအုပ္မွေကာက္ႏႈတ္တင္ျပသည္။  *